امروزه توجه به محیط زیست و کاهش آلاینده‌های مخرب یکی از دغدغه‌های اصلی سازمان‌ها و کارخانه‌های صنعتی در جوامع توسعه یافته و در حال توسعه می‌باشد. یکی از مواردی که می‌تواند تاثیر بسزایی در این مقوله داشته باشد کارآمدی زنجیره تامین است.

برای مشاهده نمودن برنامه‌های زیست محیطی در جهت کاهش آلاینده‌های مخرب توجه به موضوع زنجیره تامین سبز در اولویت قرار می‌گیرد. جهت رسیدن به این امر نیاز به پیاده‌سازی زنجیره تامین سبز در سازمان‌ها به شدت احساس می‌شود.

پیاده‌سازی زنجیره تامین سبز نقطه عطفی در جهت کاهش اثرات مخرب زیست محیطی در سازمان‌ها می‌باشد. نپرداختن به این موضوع منجر به افزایش مخاطرات زیست محیطی و به تبع آن افزایش ریسک در زنجیره تامین سبز می‌شود.

شناسایی و آگاهی درست و کامل از خطرات در زنجیره و استفاده از شیوه‌های مناسب جهت مدیریت مناسب آن می‌تواند از وقوع این خطرات جلوگیری کند و یا دست کم به نحوی مدیریت شود که کمترین تاثیرات مخرب را به دنبال داشته باشد.

همچنین شناسایی و مدیریت ریسک‌ها جهت بهبود اثربخشی زنجیره بسیار کارآمد می‌باشد و به عنوان یک ضرورت به حساب می‌آید. شناسایی و مدیریت ریسک زنجیره تامین سبز فرایندی است که به ­وسیله­ی آن می‌توان به بررسی ریسک‌های زنجیره تامین سبز پرداخت.

یکی از علل اصلی بررسی ریسک‌های زنجیره تامین سبز و پیاده‌سازی مدل آن هزینه‌هایی است که در صورت نبود این نظام به صنایع وارد می‌شود و در بعضی مواقع این هزینه‌ها صنایع را به سمت ورشکستگی سوق می‌دهد.

در این اثر با توجه به مدل ارایه شده الگوی ذهنی خبرگان در تشخیص ریسک‌های زنجیره تامین سبز در قالب یک الگوریتم ریاضی طراحی شده است به نحوی که مدل ارایه شده قادر است از این پس بدون پرسش از خبرگان و صاحب نظران نسبت به تغییرات هر یک از ریسک‌های در زنجیره تامین سبز بیان کند چه تغییری در ریسک نهایی در زنجیره اتفاق می‌افتد.

جهت طراحی مدل ابتدا به جمع‌آوری ریسک‌ها و عوامل تاثیرگذار بر زنجیره تامین سبز پرداخته شده و به تجزیه و تحلیل هر یک از ریسک‌ها با استفاده از موتور استنتاج فازی پرداخته و در مرحله آخر هر یک از ریسک‌ها وارد موتور استنتاج فازی نهایی شده و واکنش ریسک نهایی نسبت به افزایش و یا کاهش هریک از ریسک‌ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.

پس از طراحی موتورها فازی عوامل تاثیر گذار بر ریسک‌ها که به عنوان ورودی در پژوهش انتخاب شده بودند مورد تحلیل حساسیت قرار گرفتند به صورتی که عامل مورد بررسی به میزان 20% افزایش و سایر عوامل 20% کاهش یافتند تا بتوان میزان تاثیرگذاری هریک از عوامل را بر ریسک‌ها مورد بررسی قرار داد. این شیوه نیز در ریسک نهایی هم مورد استفاده قرار گرفت که پس از بررسی، این نتیجه حاصل شد که ریسک مالی بیشترین تاثیر را بر ریسک نهایی دارد و افزایش و یا کاهش ریسک مالی، ریسک نهایی بیشترین تاثیر را متحمل می‌شود.

همچنین این مدل به صورت هماهنگ (کالیبره) شده می‌باشد و قابلیت به روز رسانی و اضافه کردن نظرات خبرگان با گذر زمان را دارا می‌باشد، از این جهت می‌توان با گذر زمان و تغییر و تحولات یا اضافه شدن نظرات خبرگان بدون مشکلی از این مدل بهره جست.

پژوهشی که در این اثر به خواننده تقدیم شده از نوع کاربردی و از نظر روش، توصیفی می‌باشد. جهت طراحی مدل و تجزیه و تحلیل هر یک از موتورهای فازی از نرم افزار متلب استفاده شده است. مورد کاوی این پژوهش را خبرگان گروه خودرو سازی سایپا و خبرگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج تشکیل داده‌اند.

امید است با گسترش این اثرها و پژوهش‌ها انسان درک کند که نابودی طبیعت، نابودی علم، صنعت و حتی زندگیست. مرگ هر بوته سبز، مرگ ما انسان‌هاست درخت ریه سبز حیات درختان دستگاه تنفسی کره زمین‌انند.